ထိၣ်ဧိၤလံၣ်ဧိၤလၢ ကလံၤကျါ
တၢ်ကိၢ်ခါအဆၢကတီၢ် မုၢ်ဟဲထီထီၣ်ဒီး ပှၤအိၣ်လၢယဟံၣ်ကပၤတဂၤ ထံၣ်ယၤလၢဟံၣ်မဲၥ်ညါကရၢၢ်ပူၤ ဒီးနံၤကမှံၤထီၣ်ဝဲဒီး ကိးကသွံယၤ လၢယကလဲၤကွၢ်တၢ်လီၤ. ယအဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါတၢ်မနုၤမၤအသးအဃိ ယသံကွၢ်က့ၤအီၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲယူၥ်ဃီၤအစုဆူကလံၤဒၢလွဲ လၢအအိၣ်လၢအဟံၣ်မဲၥ်ညါ တၢ်လဲၤနုၥ်ခိၣ်ဒုးန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်ယထံၣ်ဘၣ်ထိၣ်အသွံဆံးဆံးဖိ အိၣ်လၢဟီၣ်လၥ်သွဲးဃီသွါအခိၣ်ထိးန့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးကသွံဒံဝဲ “ထိၣ်ကနဲဖိအသွံ, နထံၣ်ထိၣ်ဖိတဖၣ်ဧါ” ထိၣ်အနိးဖိခံဘိ, ဆံးဆံးဖိဒ်ထးခိၣ်စူအသိး ယူၥ်ထီၣ်အသးအံၤပထံၣ်အီၤ တဖျါကဲၣ်ဆိးဘၣ်. “အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ခိးအမိၢ်” ပဆၢထၢၣ်ဖဲန့ၣ် လၢတၢ်ကမၢကမၣ်အပူၤ, ယယူၥ်ထီၣ်ယလီတဲစိ ဒ်သိးယကဒိတၢ်ဂီၤအဂီၢ်လီၤ. ယသကိးမုၣ်စံးဘၣ်ယၤ “တဘၣ်လဲဘူးကဲၣ်ဆိးတဂ့ၤ, ယတအဲၣ်ဒိးလၢထိၣ်အမိၢ်ဖိ ကပျံၤတၢ်ဒီးယူၤထီၣ်ကွံၥ်ဝဲဘၣ်. စးထီၣ်ဖဲန့ၣ် ပလုၢ်ဖိထိၣ်ကနဲဖိတဒူၣ်အံၤလၢ အအိၣ်ဟဲဝဲဒၣ်လၢတၢ်လီၢ်အယံၤန့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဆၣ်တယံၥ်ဘၣ်. လၢခံတနွံန့ၣ်ဒီး ထိၣ်အမိၢ်ဒီးအဖိတဖၣ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်. ဒ်အဝဲသ့ၣ် ဟဲတုၤဝဲဘှ့ၣ်ဘှ့ၣ်ဘှီၣ်ဘှီၣ်အသိး ဟးထီၣ်ကွံၥ်ဝဲဘှ့ၣ်ဘှ့ၣ်ဘှီၣ်ဘှီၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မ့ၢ်မတၤကကွၢ်ထွဲအဝဲသ့ၣ်လဲၣ်.
လံၥ်စီဆှံဟ့ၣ်ပှၤတၢ်စံးဆၢလၢအဂ့ၤဒိၣ်မး ဒီးလၢပညီနုၢ်နၢ်ဟူအီၤန့ၣ်လီၤ. ညီနုၢ်ကဲၣ်ဆိးအဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်ပကသးပ့ၤနီၣ် အတၢ်အၢၣ်လီၤတဖၣ်လီၤ. လၢ မး ၆:၂၅ အပူၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးစံးဝဲ “သုတဘၣ်ယိၣ်လၢသုသးသမူအဂီၢ်တဂ့ၤ” . မ့ၢ်တၢ်နဲၣ်ကျဲယိယိဖိဘၣ်ဆၣ်ဃံလၤဝဲလီၤ. လၢအဆၢဖိ ၂၆ အပူၤ အဝဲစံးကဒီးဝဲ “ကွၢ်ထိၣ်ဖိလံၣ်ဖိလၢတၢ်ဖးဖီန့ၣ်တက့ၢ်.…
ထံမူ
ဖီတဖၣ်လၢတၢ်ဒဲးဃာ်အီၤ ဟဲဝဲလၢ ကီၢ်အံၣ်ကွ့ဒီ(Ecuador)န့ၣ်လီၤ. ဖဲဟဲတုၤဆူယဟံၣ်န့ၣ်, ဖီတဖၣ်အခိၣ်လီၤဘျး ဒီးလီၤဘဲဝဲလၢ အတၢ်ဟဲကျဲအဃိန့ၣ်လီၤ. တၢ်နဲၣ်လီၤအိၣ်ဝဲလၢ တၢ်ကဘၣ်ဒုးန့ၢ်က့ၤအဂံၢ်အဘါ လၢထံခုၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တချုးပမၤတၢ်အံၤန့ၣ်, ဖီအဒ့ဖိတဖၣ် ကဘၣ်တၢ်တံာ်အီၤပဲာ်အီၤ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်အီဝဲထံ ကန့ၢ်ညီထီၣ်အဂီၢ်လီၤ. နာ်သက့ မ့ၢ်ဖီသ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်ကမူဒံးဧါ.
လၢခံတဂီၤ, ယထံၣ်န့ၢ် ယတၢ်စံးဆၢလီၤ. ဖီကဒိၣ်လၢ ကီၢ်အံၣ်ကွ့ဒီအံၤ ပကွၢ်ကီအီၤဃံလၤမုၢ်သးဒိၣ်မး, ဒီးဖီလၢ အဖျါဃံလၤလီၤအဲၣ်တဖၣ်အံၤ လၢယသးသမူတစိၤ ယတထံၣ်ဘၣ် ဒ်သိးအံၤ နီတဘျီဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ထံခုၣ်ဆှံစှဲ ဒုးကဲထီၣ် တၢ်လီၤဆီလၢဖီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်တၢ်မၤသ့ၣ်နီၣ်က့ၤပှၤတၢ်လၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးစံး ဘၣ်ဃးဒီးထံ ဒီးထံအခီပညီလၢ ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ.
ဖဲကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးဃ့အီထံလၢ ပှၤရှၤမရံမုၣ်တဂၤလၢ ထံပူၤအခါ, အဝဲလဲလိာ်ကွံာ် ပိာ်မုၣ်တဂၤအံၤ အတၢ်အိၣ်မူန့ၣ်လီၤ. ကစၢ်အတၢ်ဃ့အီထံအံၤ ဒုးကမၢကမၣ်အီၤလီၤ. ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ကွၢ်တလီၤ ပှၤရှၤမရံဖိတဖၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးစံးဝဲဒၣ် “နမ့ၢ်သ့ၣ်ညါယွၤအတၢ်ဟ့ၣ်, ဒီးပှၤလၢအစံးဘၣ်နၤ, ဟ့ၣ်အီယၤလၢထံတက့ၢ်တဂၤန့ၣ်ဒီး, နကဃ့တၢ်လၢအီၤ, ဒီးကဟ့ၣ်တ့ၢ်နၤလၢထံမူလီၤ”(ယိၤ ၄:၁၀). လၢခံက့ၤ, ဖဲတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပူၤ,…
မၤလိဒီးအဲၣ်
ဖဲတီၤဖုၣ်ကၠိတဖျၢၣ် လၢဝ့ၢ်ကရ့နီး(Greenock), ကီၢ်စကီးတလဲၣ်(Scotland)န့ၣ်, သရၣ်မုၣ်သိၣ်လိတၢ်သၢဂၤ လၢအဃ့န့ၢ်ဃာ် မိၢ်ဆံးစၢ်ဖိအခွဲးတဖၣ်န့ၣ် ဟဲစိာ်အဖိဆံးအီၤနုၢ်ဖိတဖၣ်ဆူကၠိ ခံနွံတဘျီ ဒ်သိးအကမၤဘၣ်ထွဲလိာ်သးယၢ်ခီယၢ်ခီ ဒီးဖိသၣ်လၢအထီၣ်ကၠိတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢတၢ်လိာ်ကွဲ ဒီးဖိသၣ်အီနုၢ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် သိၣ်လိန့ၢ်ဖိသၣ်တဖၣ် ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဒိသူၣ်ဒိသး, မ့တမ့ၢ် တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ဒီး တၢ်သးကလၢၢ်ဘၣ်တၢ်လၢပှၤဂၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သရၣ်မုၣ်တဂၤစံးဝဲအသိး, အါစုအါဘျီ ကၠိဖိလၢ အသးအိၣ်တူၢ်လိာ်တၢ်ကူၣ်တၢ်ဆးအသီတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢတၢ်သိၣ်လိအီၤ “ကီခဲတစဲး”တဖၣ်လီၤ. “အါဘျီမ့ၢ်ပှၤကၠိဖိတဖၣ်လၢ အအါလၢအရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလၢ နီၢ်တဂၤဆူနီၢ်တဂၤအပတီၢ်န့ၣ်လီၤ”. အဝဲသ့ၣ်မၤလိနၢ်ပၢၢ်ဘၣ် “တၢ်အံးကွၢ်ဖိသၣ်တဂၤန့ၣ် ကီဝဲခဲဝဲဆံးဒိၣ်လဲၣ်” ဒီး “အါန့ၢ်အန့ၣ် ဘၣ်ဃးဒီး ပှၤတဂၤဒီးတဂၤ အတၢ်သးကလၢၢ်ဘၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ”.
လၢတၢ်သးအိၣ်ပှၤဂၤအဂီၢ် တၢ်မၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ ဖိသၣ်ဆံးအီနုၢ်ထံတဂၤအအိၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ထံၣ်အသီလၢ ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးခရံာ်အဖၣ်အဂီၢ်ဘၣ်. ပသ့ၣ်ညါကစၢ်ယွၤဟဲလီၤဝဲဆူဟီၣ်ခိၣ်ချၢ ဒ်ဖိသၣ်ယ့ၣ်ရှူးအသိးန့ၣ်လီၤ. အတၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်န့ၣ် ဆီတလဲကွံာ် ကယဲၢ်တၢ်လၢ ပနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလၢ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်အပူၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအသ့ၣ်ညါအဆိကတၢၢ် ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤကွၢ်သိတဖၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဖံးတၢ်မၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အဆံး, လၢအပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်အံးကွၢ်သိလၢအဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ် ဒီးတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအီၤညီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢခံတတီၤ, ဖဲ ဖိသၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်ဟဲစိာ်အီၤဆူ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအအိၣ်အခါ,…
တၢ်ပျဲပူၤကွံၥ် နီၢ်ကစၢ်တၢ်ဂံၢ်ဆူၣ်ဘါဆူၣ်
အမဲရကၤ ၦၤလိၥ်ကွဲၦၤစိၥ်တၢ်ဃၢ(weightlifter)လၢအမ့ၢ် ပီအဲန်ဒၣ်စၢၣ်(Paul Anderson), တဘျီ ဘၣ်တၢ်သ့ၣ် ညါအီၤ ဒ်ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် ၦၤဂံၢ်ဘါအဆူၣ်ကတၢၢ်ယ ကဲထီၣ် မၤနၢၤတၢ်သတြီၤ ဖဲ 1956 နံၣ်အိၣ်လါပံး(Olympic) ဖဲဝ့ၢ်မဲလ်ဘိ(Melbourne), ကီၢ်အီးစတြ့လယၣ်(Australia), ဖဲလၢမ့ၢ်ဘၣ်တူၢ်တၢ်ဆါအယၢ် လၢအမၤဘၣ်ဒိအနၢ်ပူၤ ဒီးအတၢ်ကိၢ်အိၣ် ၁၀၃ ဒံၢ်ကရံၣ်(103-degree)ကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲလီၤဃံၤ လၢၦၤလၢ အဖျါလၢကမၤနၢၤအီၤအမဲၥ်ညါ, ဒီးအဝဲအတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ထဲတမံၤ လၢကဒိးန့ၢ် ထူမဲးဒၢၣ်အံၤ မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢခံကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲအတၢ်ဂုၥ်ကျဲးစၢးလၢ အမဲၥ်ညါခံဘျီ လီၤမၣ်ကွံၥ်အၢအၢသီသီန့ၣ်လီၤ.
လၢတၢ်အံၤအဃိ, ၦၤဒိၣ်ၦၤသွါဖးဒိၣ်အံၤ မၤတၢ်ဒ်ၦၤအစၢ်ကတၢၢ်လၢပကျါ မၤဝဲသ့အသိးန့ၣ်လီၤ. အဝဲကိးထီၣ်ကစၢ်ယွၤလၢတၢ်ကဒိးန့ၢ်ဂံၢ်ဘါလီၤဆီ, ပျဲပူၤကွံၥ် အကစၢ်အဂံၢ်အဘါလၢအဆူၣ်တ့ၢ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. လၢခံအဝဲစံးဝဲလၢ, “တၢ်အံၤတမ့ၢ်တၢ်လၢ ယမၤအီၤ ဒ်တၢ်ပှ့ၤတၢ်တမံၤ လၢအစှၤန့ၢ်ဒံးအပှ့ၤကလံၤန့ၣ်ဘၣ်. ယလိၣ်ဘၣ်ယဲ တၢ်မၤစၢၤလီၤ”. ဃုၥ်ဒီးတၢ်စိၥ်ထီၣ် တၢ်ဃၢလၢခံကတၢၢ်တဘျီ, အဝဲယူာ်ထီၣ် တၢ်အဃၢလၢအအိၣ် ၄၁၃.၅ ပီၣ်(pound) (၁၈၇.၅ ကံၣ်လိၣ်(kg)) လၢအခိၣ်လိၤန့ၣ်လီၤ.
ၦၤတၢ်မၢဖိစီပီလူးကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲလၢ, “တုၤယဂံၢ်စၢ်ယဘါစၢ်ဒီး, ယအိၣ်ဒီး ယစိယကမီၤလီၤ” (၂ ကရံၣ်…
ယွၤအတၢ်ဂ့ၤလူၤပိၥ်ပခံ
တၢ်မၤအဆိကတၢၢ်လၢ ယမၤ ဖဲယထီၣ် တီၤထီကၠိအနံၣ်တဖၣ်အပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဖဲပိၥ်မုၣ်အကူအသိးအကျးန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ် ပိၥ်မုၣ်လၢ အပၢၤကျးအတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢတဂၤန့ၣ် ကူကၤဃၥ် ဒ်ၦၤပှ့ၤတၢ်တဂၤအသိး ဒီးလူၤပိၥ်ၦၤပိၥ်မုၣ်တဖၣ် လၢအဝဲဆိကမိၣ်လၢဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကဟုၣ်ကျးပနံၥ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ၦၤတနီၤနီၤအက့ၢ်အဂီၤန့ၣ် လီၤပလိၥ်အသးဒီး ၦၤတဖၣ်လၢကျးကစၢ်ထံၣ်ဝဲ ဒ်အလီၤသးဒ့ဒီန့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ၦၤအဂၤလၢ အတလီၤဘၣ်ယိၣ်တဖၣ်န့ၣ် တဘၣ်တၢ်လူၤပိၥ်ကွၢ်ဟုၣ်အီၤဘၣ်. ယနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ယဲ ယဘၣ်တၢ်ထံၣ်ယၤ ဒ်ၦၤတလီၤနၥ်တဂၤအသိး လၢကျးတဖၣ်အပူၤ ဒီးတၢ်လူၤပိၥ်ယခံန့ၣ်လီၤ. ယသ့ၣ်ညါနီၣ် အကျဲကူၣ်တရံးဒံးအဖၢ, ဒီးမ့ၢ်တၢ်လဲၤခီဖျိတခါ လၢအလီၤသးစဲန့ၣ်လီၤ.
လၢအလီၤဆီလိၥ်သးဖးဒိၣ်အပူၤ, စီၤဒၤဝံး စံးဝဲလၢအဘၣ်တၢ်လူၤပိၥ်အခံ လၢယွၤအတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ လၢအမ့ၢ် ယွၤအတၢ်ဂ့ၤဒီးတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဟ့ၣ်ခံ မံၤအံၤ ထီဘိအိၣ်ဘူးလိၥ်အသး, ဒီးလူၤပိၥ်အဝဲဒၣ်အခံ, တမ့ၢ်လၢတၢ်သးဒ့ဒီအပူၤဘၣ်. မ့မ့ၢ်လၢတၢ်အဲၣ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်ၦၤစိၥ်တၢ်သးခုကစီၣ်သရၣ် ခၠါ(လ)စပၢကၠၢၣ်(Charles Spurgeon) စံးဝဲအသိး “မူခိၣ်ကလူး တဃံၥ်လၢ အကဟုကယၥ်တၢ်” န့ၣ် လူၤပိၥ် ၦၤစူၢ်က့ၤနၥ်က့ၤ တၢ်ဖိတဖၣ်အခံ လၢမုၢ်နံၤမုၢ်သီလၢအခံးဒီးအကပီၤ ခံမံၤလၢၥ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. “ တၢ်ဂိၢ်တၢ်ခုၣ်အကတီၢ်အမုၢ်နံၤတဖၣ်လၢ အအုးသကျုၥ်ဒီး တၢ်ကိၢ်အကတီၢ်အမုၢ်နံၤတဖၣ် လၢအကပီၤ ခံမံၤလၢၥ်အပူၤ,…
တၢ်အီၣ်ကစဲးကစီးလၢအတဒိၣ်တအါ
နွဲၣ်တခူဒံၣ်ဆဲးသိအဘိၣ်ဖိန့ၣ်ဆံးဆံးဖိဧိၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ဘိၣ်ဖိအံၤ သိၣ်လိ ၦၤအမဲရကၤမုၣ်ၦၤစိၥ်တၢ်သးခုကစီၣ်တဂၤလၢ အလဲၤမၤတၢ်လၢ ကီၢ်ဒိၣ်မံၣ်နံၣ်ကၢၣ် ရံၣ်ဘၢးပလ့း (Dominican Republic) တၢ်မၤလိဖးဒိၣ်တမံၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တဟါ ဖဲအဝဲလဲၤတုၤဆူ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အတၢ်ရ့လိာ်မုာ်လိာ်, ဒီးအိးထီၣ်အနွဲၣ်တခူဒံၣ်ဆဲးသိအဘိၣ်ဖိအခါ, ၦၤပိၥ်မုၣ်တဂၤလၢ အဝဲတသ့ၣ်ညါကဲၣ်ဆိးဘၣ်တဂၤ ယူာ်ဃီၤဒီးဟံးန့ၢ်အီၣ်ဝဲတနီၤလၢတၢ်ဘိၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤအဂၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ဟဲဟံးန့ၢ်အီၣ်ဝဲလီၤ.
“ရၢၢ် စၢၢ်နးလဲၣ်” ၦၤစိၥ်တၢ်သးခုကစီၣ်တဂၤအံၤ ဆိကမိၣ်ဝဲလီၤ. ဖဲန့ၣ်, အဝဲ မၤလိန့ၢ် တၢ်မၤလိတမံၤလၢ အဒုးဆီၣ်လီၤအသးန့ၣ်လီၤ. တၢ်လီၢ်ဖဲအဝဲအၢၣ်လီၤလၢ ကမၤယွၤအတၢ်မၤအတၢ်ဆဲးတၢ်လၤန့ၣ် အဝဲတနၢ်ပၢၢ်ဒံးဘၣ်. လၢကီၢ်အမဲရကၤန့ၣ်, တၢ်အကါဒိၣ်လၢ ၦၤအိၣ်ဒၣ်အတၢ်ဒၣ်ဝဲလီၤ. မ့မ့ၢ်လၢ ကီၢ်ဒိၣ်မံၣ်နံၣ်ကၢၣ် ရံၣ်ဘၢးပလ့းန့ၣ်, အဝဲနၢ်ပၢၢ်ထီၣ်ဝဲလၢ ၦၤအိၣ်မူဝဲ ဒ်ကမျၢၢ်ဒူၣ်ထၢအသိးန့ၣ်လီၤ. တၢ်နီၤသကိးလိၥ်သး တၢ်အီၣ်တၢ်အီဒီး တၢ်ဖိတၢ်လံၤန့ၣ် မ့ၢ်ကျဲလၢ ၦၤတဖၣ်အံၤ ရ့လိၥ်ဘၣ်ထွဲ တဂၤဒီးတဂၤန့ၣ်လီၤ. ကီၢ်အမဲရကၤအတၢ်ဆဲးတၢ်လၤတဂ့ၤန့ၢ် ကီၢ်ဒိၣ်မံၣ်နံၣ်ကၢၣ် ရံၣ်ဘၢးပလ့း အတၢ်ဆဲးတၢ်လၤဘၣ်. မ့ၢ်ဒၣ် တၢ်ဆဲးတၢ်လၤတဖၣ် လီၤဆီလိၥ်သးန့ၣ်လီၤ. အဝဲအၢၣ်လီၤဝဲဒၣ်, “တၢ်ထံၣ်လီၤက့ၤယသး ဒ်သိးအံၤန့ၣ် ဒုးဆီၣ်လီၤ ယသးဒိၣ်မးလီၤ”.…
တၢ်ဟ့ၣ်လီၤအးလီၤ ပတၢ်မၤဆူကစၢ်ယွၤ
တၢ်ကွဲးတခါလၢယကဘၣ်ကွဲးန့ၢ်အီၤလၢ မဲးကစံ(magazine)တခါအဂီၢ်န့ၣ် ယပလၢၢ်ဘၣ်လၢ မ့ၢ်တၢ်အကါဒိၣ်အဃိ တသ့ဖဲအသ့ ယဂုၥ်ကျဲးစၢး မၤအဂ့ၤကတၢၢ် လၢအဲးဒံးထၢၣ်(editor) ပၥ်ပနီၣ်တၢ်အထီတဂၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ယတၢ်ကွဲး ဒ်သိးကထီၣ်ဘးအတီၤအပတီၢ်လၢအဂီၢ်န့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဝံတၢ်ယိးလၢယဂီၢ်အဃိ ယကွဲးကဒါက့ၤ ယတၢ်ထံၣ်ဒီး ယတၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ် တဘျီဝံၤတဘျီန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယတၢ်ကီတၢ်ခဲန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်. မ့ၢ်ယတၢ်ကွဲးအခိၣ်တီကဲထီၣ် တၢ်တၤတၢ်အဃိန့ၣ်ဧါ. မ့တမ့ၢ် ဘၣ်ဒီးယနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ယဘၣ်ယိာ်တၢ်ဧါ. အဲးဒံးထၢၣ်အံၤတူၢ်လိၥ်ယၤဘၣ်ဆၣ် တူၢ်လိၥ်ယတၢ်ထံၣ်ယတၢ်ကွဲးတသ့အဃိဧါ.
လၢပတၢ်ဖံးတၢ်မၤအတၢ်ဘၣ်ယိာ်တၢ်တဖၣ်အဂီၢ် တၢ်စံးဆၢကမ့ၢ်ဝဲ စီၤပီလူးဟ့ၣ်ၦၤ တၢ်သိၣ်လိသီလိတၢ်လၢ ပနၥ်န့ၢ်ပသန့ၤသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. လံၥ်တၢ်ကွဲးဆူ ကလီးစဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂီၢ်အပူၤ စီၤပီလူး စံးကတိၤဆီၣ်ထွဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိတဖၣ် မ်အသုတမၤတၢ်လၢ ၦၤကညီကပၥ်ပနီၣ်အဂီၢ်တဂ့ၤ. မ့မ့ၢ်တခီကမၤဝဲ ဒ်အမၤတၢ်လၢကစၢ်ယွၤအဂီၢ်န့ၣ်တက့ၢ်လီၤ. စီၤပီလူးစံးဝဲ “ဒီးကယဲၢ်သုမၤတၢ်တမံၤလၢ်လၢ်, မၤလၢသူၣ်ကံၢ်သးလဲ, ဒ်လၢကစၢ်အသိး, ဒီးတမ့ၢ်ဘၣ်ဒ်လၢၦၤကညီအသိးဘၣ်တက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သုသ့ၣ်ညါလၢသုကဒိးန့ၢ်ဘၣ်လၢကစၢ်အစုပူၤ, တၢ်ဟ့ၣ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်န့ၢ်သါလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သုမၤကစၢ်ခရံၥ်အတၢ်လီၤ” (ကလီး ၃:၂၃-၂၄).
ခီဖျိ စီၤပီလူး အတၢ်ကူၣ်သ့ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးန့ၢ် ပၥ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ပကဆိကတီၢ်ပတၢ်ဂုၥ်ကျဲးစၢးမၤတၢ်တဖၣ် ဒ်သိးၦၤကညီတဖၣ် အတၢ်ထံၣ်ကဂ့ၤဝဲအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.…
တၢ်အိၣ်မူ အိၣ်သူၣ်လီၤသးဒီးယွၤ
တၢ်ကိၢ်လီၤဆီအထါအမံၤ လၢ ‘လါမ့ၤ’န့ၣ် အိးထီၣ်ဝဲဒၣ်လံၥ်ကျိၤ “ကလံၤနီၣ်တပိၥ်အဖီတဖၣ်” အံၤ ပၥ်ဖျါဝဲ ၦၤကွဲးထါ စၢ်ရၤထံး(စ)ဒ့ (Sara Teasdale) ထုးန့ၢ်ဝဲ အတၢ်ထံၣ်စိနီၣ်တပိၥ်ဖီဖိတဖၣ် ဟူးဝး ဖဲကလံၤကသွံဒံဖိ ဟဲအူသကုၤကလၥ် အခါန့ၣ်လီၤ. ဖဲအံၤ ထံး(စ)ဒ့ ဘၣ်မိၣ်ဘၣ်မး လၢအတၢ်အဲၣ်လီၤမၢ်အဃိ ဒီးအထါဖိဖျါဝဲဒၣ်လၢ တၢ်သူၣ်အုးသးအုးထါ န့ၣ်လီၤ.
ယဟံၣ်လီၢ်ခံနီၣ်တပိၥ်ဖီဖိတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်ဒီး တၢ်တၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖီဖိတဖၣ် ဖီထီၣ်ဖးထီၣ်အါအါဂီၢ်ဂီၢ် ဃံဃံလၤလၤ အဆၢကတီၢ်ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်တၢ်ကျီသံကွံၥ်အီၤခဲလၢၥ် ဘၣ်တၢ်မၤလီၤကလဲအီၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအသးဒ်န့ၣ်ဒီး ယဟီၣ်ဘၣ်ယဲလီၤ. သၢနံၣ်ပူၤကွံၥ်ဒီး နီၣ်တပိၥ်အဒ့ဃ့ထီတဖၣ် ပစးထီၣ်ထံၣ်ဘၣ် ကုၤအဝါဖိတဖၣ် မဲထီၣ်ဝဲလီၤ. လၢတၢ်နၥ်ကအိၣ်တၢ်အပူၤ ယရဲၣ်ကျဲၤခူၣ်ထုးကွံၥ်အီၤတဖၣ်န့ၣ် ဟဲက့ၤမဲထီၣ်က့ၤဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
လံၥ်စီဆှံပၥ်ဖျါဝဲလၢ ၦၤတနီၤ ဘၣ်အိၣ်ခိးဆိးသီဝဲဒၣ်လၢတၢ်နၥ်အပူၤ ဖဲဘၣ် လဲၤခီဖျိတၢ်ကီတၢ်ခဲ အဆၢကတီၢ်ဒၣ်လဲၥ် န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢမူခိၣ်စူၤ စဲၤခံအဃိ စီၤနိအၤဘၣ်ခိးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. စီၤကၤလ့း ဘၣ်အိၣ်ခိးဝဲအနံၣ် ၄၀ ဒ်သိးကအိၣ်ဆိးဘၣ်ဝဲလၢ ကီၢ်တၢ်စံးပၥ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. နီၢ်ရံးဘကၤ ဘၣ်အိၣ်ခိးဝဲ…
မၤအါထီၣ်တၢ်ကိၢ်
လၢကီၢ်စဲၢ်ကိၣ်လိၣ်ရၣ်ဒိၣ်(Colorado) ဖဲပအိၣ်တၢ်အလီၢ်န့ၣ်, တၢ်ကိၢ်အဖီးတဖၣ် လဲလိၥ်ချ့မး, တဘျီဘျီလၢတၢ်ဆၢကတီၢ်စှၤမံးနံးအတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. အဃိ, ယဝၤသးဘိ ဒဲၢ်(န)( Dan), အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဒိၣ်မး တၢ်ကိၢ်တၢ်ခုၣ်အတၢ်လီၤဆီလၢပဟံၣ်အလဲပူၤ ဒီးအကပိၥ်အကပၤ န့ၣ်လီၤ. ဒ်အဝဲမ့ၢ်ၦၤအဲၣ်တၢ်ပိးတၢ်လီကဲဘျုး အဆံးဖိတဖၣ်အသိး, အသူၣ်ပိၢ်အသးဝးဝဲ ဖဲအဝဲအိးထီၣ်ကွၢ် အ“တၢ်လိၥ်ကွဲ” လၢခံကတၢၢ်တမံၤလၢအမ့ၢ် သမီမံထၢၣ် လၢအဒုးနဲၣ်ပဟံၣ် အ‘လီၢ်ကဝီၤ’ လွံၢ်တီၤအတၢ်ကိၢ်အဖီးတဖၣ် အခါန့ၣ်လီၤ. ယတဲလိၥ်ကွဲအီၤလၢ တၢ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်ပိးတၢ်လီနါစိၤဖိတခါလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီး ယကမၢကမၣ် ဖဲယနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ယဲ စ့ၢ်ကီး ယလဲၤကွၢ်ထံသမံသမိး တၢ်ကိၢ်အဖီးတဖၣ် ခဲအံၤခဲအံၤ န့ၣ်လီၤ. ဟံၣ်ပူၤ ဒီးဟံၣ်ချၢအတၢ်လီၤဆီတဖၣ် ထုးန့ၢ်ယသးဒိၣ်မးလီၤ.
ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးဆူးကါဝဲ တၢ်ကိၢ်တၢ်ခုၣ်ဒ်သိး အကတဲဖျါထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢ “အလၢၤ”တဖု လၢဝ့ၢ်လီၤဒံၤကံ, ဝ့ၢ်နွံဖျၢၣ်လၢအဘၣ်တၢ်ယၢၤထီၣ်လၢလံၥ်လီၣ်ဖျါအပူၤအကျါတဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. ဝ့ၢ်အံၤ မ့ၢ်ဝ့ၢ်လၢ အထူးတီၤကတၢၢ်အကျါတဖျၢၣ်, ဒီးမ့ၢ်လီၢ်ခၢၣ်သး လၢအၦဲၤဒီးတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤဘၣ်ဃးဒီး စ့တၢးအတၢ်ဖံးတၢ်မၤ, တၢ်ကူတၢ်သိး, ဒီးကသံၣ်ကသီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဝ့ၢ်အတၢ်ကီတၢ်ခဲ တၢ်တံၥ်တၥ် မ့ၢ်ဝဲ တၢ်တန့ၢ်ဘၣ်ထံဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ် လၢလၢလီၣ်လီၣ်ဘၣ်. အဃိ အဝဲလိၣ်ဘၣ်…
ၦၤမၤတၢ်ဖိလၢ မုၢ်နၤအကတီၢ်
တၢ်ဆၢကတီၢ်မ့ၢ် ဂီၤသၢနၣ်ရံၣ် ဖဲတၢ်ဆါဟံၣ်လၢ ကဟုကယၥ်ၦၤဆါနးတဖၣ်လီၤ. ၦၤဆါလၢ ဘၣ်ကိၢ်ဘၣ်ဂီၤတဂၤလၢ တနၣ်ရံၣ်အတီၢ်ပူၤ စံၢ်သီၣ် လီဒၢလွဲလွံၢ်ဘျီလီၤ. ၦၤကွၢ်ၦၤဆါလီၤဘၣ်လၢမုၢ်နၤတဂၤ စံးဆၢအီၤ တအိၣ်ဒီး တၢ်ပၥ်ဒ့ၣ်ပၥ်ကမၣ်ဘၣ်လီၤ.
တစိၢ်ဖိ ၦၤဆါအဂၤတဂၤ ကဲးကိးဒီးဟီၣ် ဒ်သိးၦၤကကနၣ်ဃုၥ်အီၤလီၤ. ၦၤကွၢ်ၦၤဆါ တကမၢကမၣ်လၢ တၢ်တဖၣ်အံၤဘၣ်. လၢအပူၤကွံၥ်ယဲၢ်နံၣ်လံၤလံၤ အဝဲဃ့တ့ၢ်ဝဲလၢကလီၤတၢ်မၤလၢမုၢ်နၤကတီၢ် မ့ၢ်လၢအဲၣ်ဒိးပဒ့ၣ်မုၢ်ဆါကတီၢ်လၢ တၢ်မၤအါတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤဒိၣ်အါဒီး လီၤဘှံးဒိၣ်မးလီၤ. တိနိၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလံ. တၢ်မၤလၢ မုၢ်နၤကတီၢ် အခီပညီဖျါလၢ ဟံးန့ၢ်အါထီၣ် တၢ်မၤတခီလိၤ. ဘၣ်စိၥ်ထီၣ်ဒီး ဘၣ်ဃၣ် တရံးၦၤဆါလၢ အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲလီၤ. အခီပညီ အိၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ တၢ်ကွၢ်ထွဲ ၦၤဆါဒုးဒုးဒီး ကွၢ်အတၢ်အိၣ်သးနီၢ်နီၢ် ဒ်သိးကသံၣ်သရၣ်တဖၣ် ကသ့ၣ်ညါဘၣ် ဂ့ၢ်ဂီၤအူ တၢ်မၤအသးတဖၣ်လီၤ.
အသကိးလၢလီၤသကိးဒီးအီၤလၢ မုၢ်နၤတဖၣ် စံးထီၣ်ပတြၢၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤ ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်ဂဲၤပျုၢ်လၢ ကန့ၢ်ဘၣ် ဆၢကတီၢ်လၢ ကမံအိၣ်ဘှံးဝဲလီၤ. အါဘျီအဝဲဃ့ဝဲလၢ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ကသ့ၣ်နီၣ်အီၤလၢ တၢ်ထုကဖၣ်ဒီး ဒ်အထံၣ်ဝဲလၢ အတၢ်မၤမူဒံးဝဲန့ၣ် စံးဝဲ,…